10 tips voor toegankelijke teksten
De lay-out en opmaak van je tekst zijn minstens zo belangrijk voor hoe je boodschap overkomt als de tekst zelf. Hier zijn 10 manieren om je teksten toegankelijker te maken zonder dat je de inhoud hoeft aan te passen. Te gebruiken voor elke soort tekst, of je deze nu op een scherm leest of op papier.
1. Voeg witregels toe
Een groot blok tekst schrikt mensen af. Zonder witte ruimte tussen de regels lijken je teksten voor de meeste lezers ondoordringbaar. Help je lezer daarom door je teksten in alinea’s van ongeveer vijf regels te verdelen. Dat maakt je teksten overzichtelijk en behapbaar.
2. Voeg titels en tussenkoppen toe
Aan de titels en tussenkoppen kunnen je lezers al zien waar een tekst over gaat voordat ze beginnen te lezen. Kijk maar naar deze 10 tips voor toegankelijke teksten. Je ziet aan de tussenkopjes of een tip relevant voor jou is. Is het relevant en wil je meer weten? Dan lees je natuurlijk de hele tekst. Zo niet, dan weet je alsnog wat je mist.
3. Vergroot de regelafstand
Net als de witregels van de eerste tip, zorgt een grotere regelafstand voor wat ‘ademruimte’ in je teksten. Het maakt je zinnen beter leesbaar, zeker voor lezers met dyslexie. Vergelijk maar:
Regelafstand 1,0
In deze tekst geeft Redigeermeneer 10 tips om teksten toegankelijker te maken zonder dat je de inhoud van de tekst hoeft aan te passen.
Regelafstand 1,5
In deze tekst geeft Redigeermeneer 10 tips om teksten toegankelijker te maken zonder dat je de inhoud van de tekst hoeft aan te passen.
4. Kies een leesbaar lettertype
Het lijkt een open deur, maar een leesbaar lettertype doet wonderen voor de begrijpelijkheid van je teksten. Tekstverwerkers en CMS’en hebben vaak een aantal standaard lettertypes. Ze zijn wat gewoontjes, maar ze werken wel:
- Dit is een voorbeeldzin in het lettertype Arial.
- Dit is een voorbeeldzin in het lettertype Garamond.
- Dit is een voorbeeldzin in het lettertype Open Sans.
5. Zorg voor contrast
Zwarte letters op een witte achtergrond zijn het makkelijkst te lezen. Zo is het contrast zo groot mogelijk. Je kunt variëren met de kleuren van de tekst, maar maak het niet te bont. Onthoud dat ook wit op zwart moeilijker te lezen is.
Redigeermeneer beveelt zwarte letters op een witte achtergrond aan. Dat is beter leesbaar dan gekleurde letters op een gekleurde achtergrond of witte letters op een zwarte achtergrond.
Redigeermeneer beveelt zwarte letters op een witte achtergrond aan. Dat is beter leesbaar dan gekleurde letters op een gekleurde achtergrond of witte letters op een zwarte achtergrond.
Redigeermeneer beveelt zwarte letters op een witte achtergrond aan. Dat is beter leesbaar dan gekleurde letters op een gekleurde achtergrond of witte letters op een zwarte achtergrond.
6. Maak belangrijke woorden dikgedrukt
Veel mensen scannen een teksten voordat ze beginnen met lezen. Ze bekijken eerst de titels, tussenkoppen en algehele uitstraling van een tekst voordat ze de moeite doen om te lezen. Door belangrijke woorden dikgedrukt (ook wel bold genoemd) te maken, stuur je de blik van de scannende lezer. Die kan dan sneller beslissen of de tekst voor hem of haar relevant is.
7. Voeg opsommingen met bullets toe
Van alle tips is dit de moeilijkste om toe te passen. In plaats van dingen op te sommen in lopende tekst, kun je ervoor kiezen voor opsommingen met bullets. Ook dit maakt je tekst makkelijk te scannen. Schrijf een inleidende zin en zorg dat de delen van de opsomming gelijk zijn aan elkaar, zoals in deze voorbeelden:
Losse woorden
De teksten die Redigeermeneer oplevert zijn:
- foutloos
- toegankelijk
- overtuigend
- sexy
Hele zinnen
Tekstredactie heeft zo zijn voordelen:
- Je bespaart er tijd mee.
- Het geeft je een professionele uitstraling.
- Je teksten worden effectiever.
Zinsdelen
Neem je contact op met Redigeermeneer, dan is hij benieuwd:
- wie je bent;
- wat je doet;
- wat hij voor je kan betekenen.
8. Vermijd afkortingen
Je denkt misschien: met afkortingen houd ik mijn teksten zo kort mogelijk, want de aandachtsspanne van mijn lezer is kort. Toch maken de meeste afkortingen je teksten moeilijker te begrijpen. Waarom? Niet iedereen kent iedere afkorting. Schrijf veelvoorkomende afkortingen liever voluit:
| a.u.b. | alstublieft |
| d.m.v. | door middel van (of met) |
| i.v.m. | in verband met (of vanwege) |
| m.b.t. | met betrekking tot |
| m.i.v. | met ingang van (of vanaf) |
| o.a. | onder andere(n) |
| t.o.v. | ten opzichte van |
| z.s.m. | zo snel mogelijk |
Afkortingen die we als woorden schrijven (btw, apk) en bedrijfsnamen (KLM, ING) hoef je niet voluit te schrijven voor de leesbaarheid.
9. Voeg afbeeldingen toe
Ik ben de eerste tekstredacteur-copywriter die het toegeeft: teksten alleen zijn saai. Voeg daarom afbeeldingen toe aan je teksten. Illustreer je verhaal met sfeerbeelden, tabellen of stroomschema’s. Zorg dat ze relevant zijn en geef eventueel uitleg bij de afbeeldingen.
10. Wees consistent
Voor iedere tekstschrijver en redacteur geldt altijd: wees consistent. Wees dus ook consistent met het toepassen van deze tips. Houd in al je teksten dezelfde regelafstand aan. Geef iedere paragraaf een tussenkop. Maak belangrijke woorden altijd dikgedrukt. Je teksten staan of vallen met consistentie.
Gratis extra tip
Ben je na het toepassen van deze tips klaar om je teksten zelf onderhanden te laten nemen? Of twijfel je nog over hoe je jouw teksten toegankelijker kunt maken? Dan heb ik nog een extra tip voor je: neem contact op met me op!
Oscar van Heiningen
Redigeermeneer